7. Konuşulabilen Üzerine

Güzel , ~ Güzel

Çirkin , ~ Çirkin

Estetik , ~ Estetik

Sanat , ~ Sanat

    Bir şeye hem güzel, hem de güzel değil, hem çirkin hem de çirkin değil, hem estetik hem de estetik değil diyemeyiz. Bir şeyin ne ise o olduğunu tanımsal olarak dile getiremesek bile sezgi yoluyla bunu biliriz. Çirkin, güzel, estetik gibi kavramların kişinin beğenisine açık, seçimleriyle belirlenebilirliği konusunu yadsıyacak durumda değiliz. Bu yeni bir söylem de değildir; ancak konu, Sanat ve Sanat değil kısmına geldiğinde biraz karmaşıklaşmaktadır. Bu karmaşaya neden olan ise güzel, çirkin estetik kavramlarının ve bunların değillerinin sanatın içerisine yerleşmiş olmasının kabulünden kaynaklanmaktadır. Sanat güzel değildir. Sanat çirkin değildir. Sanat estetik değildir. Ancak bunun yanı sıra, Sanat güzeldir de değildir. Sanat çirkindir de değildir. Sanat estetiktir de değildir. Tanımsal olarak bakıldığında ise bu cümlelerin hiç biri mantıksız değildir, doğruluğu ve yanlışlığı gösterilebilir. Bu ise bir çözümleme etkinliğidir. 

  Tüm bu kavramları amaç edinerek sanat yaptığımız savıyla ortaya çıkabiliriz. Tüm bu kavramları çözümleyerek sanatın bir kavrama çabası olduğu, tanımının yine kendisi olduğu savıyla da ortaya çıkabiliriz. Bu iki sav arasındaki (sanat, sanat değil) temel farkı görmek şüphesiz ki bilgi gerektirir. “Doğal olarak, sayı göstergeleriyle mekanik işlemler yapmak, tıpkı bir papağan gibi konuşmak olanaklıdır; ancak bu, ‘düşünce’ adını pek de hak etmemektedir. Bunu hak etmesi ancak gerçek düşüncenin bir sonucu olarak matematiksel notasyonun, deyim yerindeyse bizim için düşünmeyi gerçekleştirebilecek şekilde gelişmesinden sonra olanaklı olmuştur.” Frege matematikçilere yaptığı eleştiride kendi alanlarının en önde gelen nesnesi hakkındaki tanımların karanlıkta kalmasını utanç verici bulduğunu dile getirmiştir. Birçok matematikçinin bu konunun uğraşmaya değer bir şey olmadığını düşündüğünü de eklemiştir. Alanlar farklı olsa da yaklaşım konusunda aynı şeyi söylememek mümkün değil; sanatın tanımının çoktan yapılmış olduğu, artık bu konuya dönmenin anlamsızlığı üzerine birçok kişinin fikir birliği içinde olduğuna eminiz. Burada bir seçim yapmak gerekiyor. Bize göre sanat, evreni kavrama çabası içinde olan düşünsel bir insan etkinliğidir. Bu etkinlik, “Sanat olmak bakımından yapılan, doğruluğu ve yanlışlığı gösterilebilen çözümsel bir etkinliktir.” Bunun dışında kalanlar ise Frege’nin deyimiyle, papağan gibi konuşması olanaklı olanlardır.